مقدمه

تهیه و تحریر دفاتر قانونی برای سازمان ها و شرکت هایی که فعالیت اقتصادی دارند و مالیات پرداخت می نمایند ضروری است .اطلاعات این دفاتر باید به صورت دقیق و کامل ثبت شود و به سازمان امور مالیاتی تحویل داده شود.

تحریر این دفاتر از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و به همین سبب تحریر آن توسط اشخاص متخصص انجام می شود. در این مقاله از همراه حساب میخواهیم به بررسی دقیق انواع دفاتر و جرایم مربوط به آن بپردازیم و مواردی که باعث رد دفاتر قانونی می شوند را برایتان شرح دهیم . با ما همراه باشید.

دفتر حسابداری چیست؟

دفاتر قانونی هستند که  اطلاعات مالی شرکت های تجاری و اشخاص حقیقی که در زمینه های اقتصادی فعالیت دارند در آن ثبت، نگهداری و گزارش میشود .

انواع دفاتر

دفاتر حسابداری روزنامه

دفتر روزنامه که از نامش هم پیداست نوعی دفتر حسابداری است که کلیه معاملات و تراکنش های مالی به صورت روزانه و به ترتیب تاریخ وقوع ثبت می شود.

2 نوع مختلف دفتر روزنامه که وجود دارد به شرح زیر است:

• روزنامه عمومی: این نوع از دفاتر عمومیت داشته و تمامی عملیات مالی که در رسته‌های مختلف شکل می‌گیرد، در آن ثبت می‌شود.
• دفتر روزنامه اختصاصی: دفتر روزنامه اختصاصی به منظور دسته بندی اطلاعات مختلف مانند، خرید، فروش، پرداخت‌های نقدی و… به صورت جداگانه ایجاد می‌گردد.

دفاتر حسابداری کل

دفتر کل دفتری است که حساب های یک موسسه به صورت تفکیک شده در آن نگهداری می شود .منظور از تفیک شده به این معنا که برای هر کدام از حساب ها صفحات جداگانه ای در نظر گرفته می شود و اطلاعات این دفتر از دفتر روزنامه استخراج می شود و تمام اقلامی بدهکار و بستانکار هر حساب در دفتر کل در صفحات مربوطه نوشته می شود.

 اولین گام برای ورود به بازار کار و موفقیت شغلی ، فراگیری آموزش حرفه ای می باشد.

دوره های آموزشی همراه حساب به شما کمک می کند مباحث پیشرفته حسابداری را  به صورت گام به گام و حرفه ای فرا بگیرید .

دفتر معین

دفتر غیر رسمی است که جنبه کمکی داشته و مکمل دفتر کل است و ریز اجزای بعضی از حساب های دفتر کل در آن ثبت میگردد.این دفتر برای طبقه بندی و تفکیک حساب های کل مورد استفاده قرار میگیرد.

دفتر دارایی

دفتری است که در آن کلیه دارایی های منقول و غیر منقول و دیون و مطالبات سال گذشته ی افراد حقیقی و حقوقی  به ترتیب در آن ثبت شود. همچنین مهلت قانونی انجام اینکار تا پانزدهم فروردین سال بعد می باشد. 

دفتر کپیه ( اندیکاتور یا نمانامه )

دفتری است که تاجر باید کلیه مراسلات و مخابرات و صورت حساب های صادره خود را در آن به ترتیب تاریخ تبت نماید.

موارد رد دفاتر قانونی و نکات تحریر دفاتر

موارد رد دفاتر قانونی :

1. تاخیر در تحریر دفاتر روزنامه بیش از ۱۵ روز و دفاتر کل بیش از حد مجاز
2. بستانکاری حساب های بانکی
3. فقدان یک یا چند برگ دفاتر پلمپ‌شده
4. عدم ثبت یک یا چند رویداد مالی
5. عدم ثبت عملیات شعبه یا شعب
6. گم شدن اختیاری دفاتر
7. عدم تطابق مندرجات دفاتر با اطلاعات سیستمی
8. تغییر نرم‌افزار حسابداری مورد استفاده در سال‌های قبل بدون اطلاع اداره مالیات
9. تغییر در روش نگه‌داری سیستمی دفاتر (دستی، مکانیزه، الکترونیکی(
10. عدم ارائه یک یا چند جلد دفاتر ثبتی (تحریرشده یا نانویس(
11. حذف برخی از عملیات دفاتر الکترونیکی
12. استفاده از دفاتر پلمپ ‌شده سال‌های قبل

نکات مهم در تحریر دفاتر

1. در دفتر روزنامه رویداد ها باید به صورت روزانه ثبت شوند و ظرف مدت 15 روز به سرفصل مربوطه دفتر کل انتقال یابند
2. اطلاعات باید بدون خط خوردگی و اشتباه روی خط ها نوشته شوند.
3. درصورت اشتباه از لاک غلط گیر یا تیغ استفاده نشود . روی کلمه اشتباه با خودکار قرمز خط کشیده و صحیح آن با خودکار بالای کلمه نوشته شود.
4. بعد از ثبت هر رویداد مالی در دفتر روزنامه سط بعد شرح سند نوشته شود.
5. اولین سطر هر صفحه مخصوص نقل از صفحه قبل و آخرین سطر مخصوص نقل به صفحه بعد می‌باشد در قسمت جمع می‌بایست جمع ستون بدهکار و بستانکار نوشته شود
6. در دفتر کل گردش حساب بدهکار و بستانکار در انتها درج شده و تفاضل حاصل از این دو به عنوان مانده حساب در زیر عددی که مانده بیشتری دارد درج می‌گردد و این مانده به ترازنامه منتقل می‌شود.
7. انتهای اسناد در دفتر روزنامه و انتهای حساب در دفتر کل با یک خط کج بسته شود.
8. اعداد از سمت راست نوشته شود.

جرائم مربوط به دفاتر قانونی

• جریمه تاخیر یا عدم پلمپ دفاتر قانونی

طبق ماده ۱۹۳ قانون مالیات‌های مستقیم، در صورتی که مودیان دفاتر قانونی خود را در مهلت تعیین‌شده ارائه ندهند، مشمول جریمه‌ای معادل بیست درصد (۲۰%) مالیات خواهند بود و از کلیه معافیت‌های مالیاتی نیز محروم خواهند شد.

• جریمه رد دفاتر قانونی

طبق آخرین تغییرات قانونی ، جریمه رد دفاتر قانونی معادل 20 درصد از مالیات است.

برای دیدن انواع جرایم مالیاتی کلیک کنید

مراحل و نحوه پلمپ دفاتر قانونی

1. فراهم کردن مدارک مورد نیاز ،اسکن وذخیره فایل مدارک . از مهم ترین مدارک مورد نیاز : شناسنامه ، کارت ملی ،اساسنامه شخص حقوقی ، مدارک مربوط به آخرین تغییرات شرکت و...
2. ورود به سامانه اینترنتی ثبت شرکت ها به نشانی ssaa.ir
3. انتخاب گزینه ی «پذیرش اظهارنامه پلمپ دفاتر قانونی»
4. با کلیک بر روی گزینه مذکور، فرم اظهارنامه پلمپ دفاتر به نمایش در می‌آید. متقاضی ثبت دفتر باید اطلاعات مورد نیاز از قبیل نوع شخص متقاضی، نوع تقویم مالی، شروع سال مالی و ... را در اظهارنامه مذکور درج نماید.

پلمپ دفاتر و ارسال آن

هنگام تنظیم اظهارنامه پلمپ دفاتر، نشانی محل شرکت ارائه می‌شود. پس از تکمیل اظهارنامه و بارگذاری مدارک مورد نیاز، درخواست متقاضی توسط مامور اداره ثبت بررسی می‌شود. در صورتی که مانع قانونی برای صدور و پلمپ دفاتر قانونی وجود نداشته باشد، دفاتر تجاری پلمپ شده و به نشانی متقاضی ارسال می شود.

بدیهی است متقاضی برای دریافت دفاتر پلمپ شده باید هزینه آن را پرداخت کند. کلیه هزینه‌های قابل پرداخت برای پلمپ دفاتر تجاری به شیوه غیرحضوری از طریق درگاه‌های پرداخت اینترنتی بانک‌های عضو شبکه شتاب صورت می‌پذیرد.

پلمپ دفاتر تجاری برای اداره مالیات

پلمپ دفاتر تجاری توسط اداره ثبت صورت می‌گیرد. یکی از سازمان‌هایی که دفاتر تجاری را مرتب مورد بررسی قرار می‌دهد، سازمان امور مالیاتی کشور است. تجار و بازرگانان به واسطه درآمدی که کسب می‌کنند، مشمول پرداخت مالیات هستند.

در پایان هر سال مالی تاجر باید به عنوان مودی مالیاتی، اظهارنامه مالیاتی را تکمیل کند. اسناد اصلی که به عنوان مرجع برای تکمیل اظهارنامه مالیاتی و محاسبه مالیات تاجر مورد نظر قرار می‌گیرند، دفاتر ثبت اسناد تجاری هستند. مطابق با ماده ۱۹۳ قانون مالیات‌های مستقیم چنانچه مودی مالیاتی دفاتر قانونی خود را در مدت مقرر به اداره امور مالیاتی ارسال نکند، به پرداخت ۲۰ درصد جریمه مالیاتی به نفع دولت محکوم می‌شود.

جمع بندی

از آنجایی که تحریر دفاتر قانونی یکی از مهم ترین فعالیت های مربوط به حسابداری و یکی از ابزار های با اهمیت حسابداران محسوب می شود، تیم همراه حساب با ارائه مطالب مفید و کاربردی در این باره تلاش میکند نکات و قوانین مربوطه را در قالب مقاله های رایگان برایتان ارائه دهد . امیدواریم از این مطالب بهره برده باشید.